Wiemy, że tysiące poszukiwaczy wyjdą w kwietniu na ulice obok rolników, ale zanim o tym… Ustaliliśmy, że polskie państwo nie zrobiło nic od lipca zeszłego roku, by zmiana prawa dla poszukiwaczy mogła w maju stać się funkcjonującym prawem! Kim będziemy od 1 maja? Czy poszukiwania zabytków z użyciem wykrywaczy metali będą legalne w uproszczonej formule?
Spis treści:
Ministerstwo Kultury milczy!
Miała być apka, proste zgłoszenia do wojewódzkich urzędów konserwatorskich, ustna zgoda właściciela pola, łąki czy lasu i obowiązek zgłaszania w aplikacji swoich znalezisk. Przegłosowany przez poprzedni sejm projekt poselski promowany przez Polski Związek Eksploratorów miał dać poszukiwaczom wolność, a raczej normalność, taką posiadają ich koledzy i koleżanki w Anglii czy Danii. Ustawa z 13 lipca 2023 r. po vacatio legis miała wejść w życie od 1 maja. Co do tej pory zrobiono? Sprawdziliśmy.
20 lutego wysłaliśmy pytania w trybie dziennikarskim do biura prasowego ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Bartłomieja Sienkiewicza. Ponawialiśmy nasze pytania wielokrotnie. W końcu pracownik biura prasowego, zapewne najmniej winna w całej tej sytuacji, powiedziała nam szczerze, że kilka razy napominała już Departament Zabytków MKiDN i nie wie czemu nie przygotowano odpowiedzi.
Dzisiaj, to jest 27 marca dostaliśmy odpowiedź, że w resorcie dalej nie mają odpowiedzi na nasze pytania. Myślimy, że szefostwo DOZ działa świadomie, z premedytacją, bowiem pytaliśmy nie tylko o aplikację dla poszukiwaczy, ale też o formy zgłaszania poszukiwań po 1 maja, jeśli ta aplikacja nie zostałaby stworzona.
„Opracowanie aplikacji służącej do zgłaszania znalezisk przez tzw. detektorystów wymaga zdigitalizowania zasobów znajdujących się pod opieką Departamentu Ochrony Zabytków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Przygotowanie materiałów, które mają zostać poddane digitalizacji jest procesem długotrwałym. 20 marca br. do Sejmu został wniesiony poselski projekt ustawy o uchyleniu ustawy z dnia 13 lipca 2023 r. o zmianie ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami”
– odpisał nam resort Kultury zdawkowo, nie odpowiadając na większość naszych pytań.
Ministerstwo Cyfryzacji nie bierze udziału…
Na nasze pytania odpowiedziało nam za to Ministerstwo Cyfryzacji. Pytaliśmy czy bierze jakikolwiek udział w powstaniu aplikacji dla poszukiwaczy, która zgodnie z Ustawą wchodzącą w życie 1 maja tego roku ma być stworzona.
„Szanowny Panie Redaktorze, ustawę, o którą Pan pyta nadzoruje Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, zatem do nich powinien Pan skierować swoje pytania. Obecnie Ministerstwo Cyfryzacji nie prowadzi żadnych prac nad wspomnianą przez Pana aplikacją”
– powiedziała nam szczerze Monika Dębkowska z Biura Komunikacji Ministerstwo Cyfryzacji.
A więc Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego nawet nie spróbowało skonsultować, współpracować z Ministerstwem Cyfryzacji przy powstaniu aplikacji wymaganej prawem! Resort Cyfryzacji nic o sprawie nie wiedział!
Czy wszyscy z pogardą podeszli do 100 tysięcy poszukiwaczy i setek tysięcy Polaków, licząc nas z naszymi rodzinami i przyjaciółmi przekonanymi do naszej pasji?
22 marca Polski Związek Eksploratorów poinformował o ciężkiej dla całego środowiska informacji.
„Uwaga ważny komunikat! CHCĄ NAM ODEBRAĆ USTAWĘ! Wczoraj do Sejmu wpłynął poselski projekt ustawy o uchyleniu ustawy z dnia 13 lipca 2023 r. o zmianie ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami”
– napisała na facebookowej stronie PZE Joanna Kaferska-Kowalczyk z Biura PZE.
W projekcie uchylenia ustawy przyjaznej dla dziesiątków tysięcy detektorystów przytoczono wielomilionowe koszty aplikacji, które są odrealnione (horrendalne) i oświadczono, że nie da się udostępnić terenów chronionych obywatelowi. Da się, ale czy ktoś zapyta nas o to jak zrobiono to na świecie lub jak można to zrobić zgodnie z polskim prawem?
Niestety, w tej całej sytuacji chodzi o to, by poszukiwaczy dalej traktować jak potencjalnych przestępców i nie zdziwimy się jak wrócą najgłupsze pomysły, takie jak państwowy rejestr wykrywaczy metali i ich użytkowników. Pachnie komuną, droga władzo. Nie róbcie tego, bo tysiące nas wyjdą na ulice obok rolników. Obiecujemy wam to!
Cała nadzieja, że Prezydent zawetuje tę zmianę. Jeśli chcesz pomóc, podpisz petycję:
Adrian Kłos – społeczny opiekun zabytków, poszukiwacz, muzealnik.
Robert Wyrostkiewicz – archeolog z Pogotowia Archeologicznego, redaktor naczelny Archeolog.pl, detektorysta.